Γράφει η: Roanne Weisman
Όταν σκέφτεστε για την καφεΐνη νομίζετε ότι περιέχεται μόνο στον καφέ; αν ναι τότε γνωρίζετε την μισή αλήθεια. Κρυμμένη καφεΐνη παραμονεύει σε πολλά άλλα τρόφιμα και ποτά, όπως σόδες, σοκολάτες, τσάι, διάφορα συμπληρώματα διατροφής, ενεργειακά ποτά και βιταμινούχα σκευάσματα. Καφεΐνη υπάρχει επίσης και σε διάφορα φαρμακευτικά αναλγητικά σκευάσματα.
Εάν υποφέρετε από ημικρανίες είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπολογίζετε τη δόση καφεΐνης που λαμβάνετε, γιατί αυτό το κοινό συστατικό μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι: μερικές φορές βοηθάει με τη ημικρανία, αλλά αν πάρετε πολύ, τότε μπορεί να επιδεινώσει την ημικρανία.
Τι θα μάθετε από αυτό το άρθρο
• Τις επιδράσεις της καφεΐνης στην ημικρανία
• Τον κίνδυνο της υπερβολικής καφεΐνης
• Πώς να καταναλώνετε καφεΐνη εάν υποφέρετε από ημικρανία
Η καφεΐνη σαν φίλος
Η καφεΐνη είναι φυσικό συστατικό, γνωστό ως διεγερτικό, το οποίο περιέχεται σε τροφές και αναψυκτικά. Στο σώμα, η καφεΐνη δρα σαν αγγειοσυσπαστική ουσία, το οποίο σημαίνει ότι προκαλεί στο τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων σύσπαση, μια επίδραση που συμβαίνει και στα αγγεία του εγκεφάλου. Επίσης προκαλεί επιτάχυνση της λειτουργίας των νευρικών κυττάρων και αυτός είναι ο λόγος που αισθάνεστε σε εγρήγορση, συγκεντρωμένοι και έτοιμοι να απαντήσετε πιο γρήγορα μετά από τον πρωινό καφέ.
Για πολλά χρόνια η καφεΐνη ήταν η κύρια θεραπεία για χρόνιους πονοκεφάλους συμπεριλαμβανομένης και της ημικρανίας, κυρίως γιατί προκαλεί αγγειοσύσπαση. Μετά τη νεογνική ηλικία τα οστά του κρανίου συνοστεόνωνται , δημιουργώντας ένα κλειστό σταθερό περίβλημα για τον εγκέφαλο. Μέσα στο κρανίο ο χώρος για τον εγκέφαλο είναι περιορισμένος και σταθερού όγκου. Όταν λοιπόν τα αγγεία αρχίζουν να διαστέλλονται σαν αποτέλεσμα φλεγμονής ή λόγω κάποιου διεγερτικού παράγοντα, προκαλείται πίεση των μεμβρανών που περιβάλλουν τον εγκέφαλο λόγω της αύξησης του όγκου εντός του κρανίου. Τα νεύρα που υπάρχουν στο εγκέφαλο και τις μεμβράνες του είναι ευαίσθητα στην αύξηση της πίεσης και προκαλούν το αίσθημα του πονοκέφαλου.
Η καφεΐνη όταν λαμβάνεται, ειδικά στην έναρξη της ημικρανίας, περνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό γρήγορα, φτάνει σε θεραπευτικά επίπεδα στον εγκέφαλο σε 20 λεπτά περίπου και προκαλεί την αγγειοσύσπαση των διεσταλμένων αγγείων και τελικά την ελάττωση του πόνου. Γι αυτό το λόγο πολλά αναλγητικά φάρμακα κατά του πονοκέφαλου περιέχουν και καφεΐνη.
Η καφεΐνη ως εχθρός
Τα παράδοξο της καφεΐνης είναι ότι ενώ μικρές ποσότητες (περίπου ένα φλιτζάνι του καφέ) που λαμβάνεται στην έναρξη της ημικρανίας, μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση του πόνου, το περισσότερο δεν είναι καλό.
Αν καταναλώνετε πολύ καφεΐνη κάθε μέρα , ο οργανισμός σας γίνεται εξαρτημένος από αυτή. Τότε αν ελαττώσετε σημαντικά την προσλαμβανόμενη ποσότητα ή διακόψετε εντελώς τη λήψη, τα αγγεία του εγκεφάλου θα διασταλούν, σαν αποτέλεσμα της απόσυρσης. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ισχυρότατοι πονοκέφαλοι οι οποίοι μπορεί να είναι χειρότεροι από τους προηγούμενους και πιο δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους.
Η μεγάλη ποσότητα καφεΐνης μπορεί επίσης να προκαλέσει νευρικότητα, διέγερση, επεισόδια πανικού και αρρυθμίες στην καρδιακή λειτουργία. Επιπρόσθετα από τις αντιδραστικές κεφαλαλγίες, στα συμπτώματα απότομης διακοπής της καφεΐνης περιλαμβάνονται επίσης,η ναυτία, ο εμετός, η υπνηλία, η ευερεθιστότητα, η δυσκολία εργασία, το άγχος, η κατάθλιψη και οι μυαλγίες.
Χρήση της καφεΐνης με μέτρο και εγκράτεια
Εάν υποφέρετε από ημικρανίες, καταναλώστε καφεΐνη με εγκράτεια και μάθετε για τα προϊόντα που περιέχουν κρυμμένη καφεΐνη. Ένα φυσιολογικό φλιτζάνι καφέ περιέχει περίπου 60-100mg καφεΐνης. Τα αναψυκτικά περιέχουν περίπου 30-60 mg ανά φιάλη ο,5 λίτρα και κάποια μπορεί να έχουν και τριπλάσια ποσότητα.
Μη χρησιμοποιείτε καφεΐνη σαν θεραπεία της ημικρανίας, χωρίς να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας και παραμείνετε εντός των προτεινόμενων δόσεων. Στην πραγματικότητα αν υποφέρετε από χρόνια ημικρανία θα πρέπει να σκέφτεστε την καφεΐνη σαν φάρμακο και όχι σαν τροφή και να τη λαμβάνετε με την ίδια προσοχή που δίνετε για τη λήψη άλλων φαρμάκων.
Χρήσιμες οδηγίες για να αποφύγετε συμπτώματα διακοπής λήψης καφεΐνης
• Περιορίστε την ημερήσια λήψη σε 2 φλιτζάνια του καφέ
• Ενημερωθείτε για τα προϊόντα που περιέχουν καφεΐνη
• Ελαττώστε σταδιακά την ποσότητα του καφέ που καταναλώνετε και μη διακόπτετε απότομα τη λήψη του
Υπερβολική ποσότητα καφεΐνης πάνω από 500mg την ημέρα (περίπου 5 φλιτζάνια καφέ) είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει συμπτώματα απόσυρσης .