Αν η οστεοαρθρίτιδα σας προκαλεί πόνο, δεν πρέπει απλώς να συμβιβαστείτε. Υπάρχουν διάφορα είδη φαρμάκων και θεραπευτικών επιλογών από τα οποία μπορείτε να διαλέξετε. Ενδεχομένως να μην εξαλείψουν εντελώς τον πόνο σας αλλά μπορούν συχνά να σας διευκολύνουν σημαντικά ώστε να μπορείτε να ασχολείστε με ότι σας ευχαριστεί.
Βέβαια κανένα φάρμακο δεν είναι τελείως ακίνδυνο και ούτε στερείται παρενεργειών. Ποιοί είναι λοιπόν οι κίνδυνοι και τα οφέλη των φαρμάκων τα οποία θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε για να καταπολεμήσετε τον πόνο της οστεοαρθρίτιδας?
Μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά (OTC)
Τα πλεονεκτήματα των αναλγητικών που δίνονται χωρίς συνταγογράφηση, όπως είναι η παρακεταμόλη, και τα Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, περιλαμβάνουν την εύκολη πρόσβαση τους, το προσιτό τους κόστος και τις ελάσσονες παρενέργειες.
Η OTC παρακεταμόλη μπορεί να μειώσει τον ήπιο και μέτριο αρθριτικό πόνο που πολλές φορές συνοδεύει την οστεοαρθρίτιδα. Ακολουθείτε τις οδηγίες της συσκευασίας, καθώς η παρακεταμόλη και τα ΜΣΑΦ μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα όταν δεν λαμβάνονται σύμφωνα με τις υποδείξεις του παρασκευαστή. Σε περίπτωση που λαμβάνονται μαζί με τροφή ή γάλα τότε μειώνονται και οι κίνδυνοι από τις πιθανές παρενέργειες.
Τα ΜΣΑΦ επίσης παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο που προέρχεται από οίδημα ή φλεγμονή. Στις δόσεις όμως που χορηγούνται χωρίς συνταγογράφηση, τα ΜΣΑΦ δεν μειώνουν τη φλεγμονή.
Τα ΜΣΑΦ εμποδίζουν την παραγωγή ουσιών που καλύπτουν επιφανειακά και προστατεύουν με τον τρόπο αυτό το στομάχι από οξέα. Όταν λαμβάνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα, μερικοί ασθενείς που λαμβάνουν ΜΣΑΦ μπορεί να αντιμετωπίσουν παρενέργειες οι οποίες σχετίζονται με στομαχικό ερεθισμό ή και αιμορραγία. Εάν η ηλικία σας ξεπερνά τα 75 έτη, αντιμετωπίζετε ιδιαίτερο κίνδυνο για τέτοιου είδους παρενέργειες.
Κίνδυνο αντιμετωπίζετε επίσης και εάν λαμβάνετε μεγάλες δόσεις ΜΣΑΦ , αν η χορήγηση των ΜΣΑΦ είναι μακροχρόνια ή εάν ακολουθείτε αντιθρομβωτική αγωγή.
Άλλα αναλγητικά που χορηγούνται χωρίς συνταγογράφηση
Εκτός των φαρμάκων, υπάρχουν συμπληρώματα και αλοιφές που μπορείτε να προμηθευτείτε χωρίς συνταγογράφηση, για να ανακουφιστείτε από τον πόνο της αρθρίτιδας.
Μεταξύ των πλέον δημοφιλών συμπληρωμάτων που χρησιμοποιούνται από ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα είναι η γλυκοζαμίνη και η χονδροϊτίνη. Ο συνδυασμός γλυκοζαμίνης και άλατος χονδροϊτίνης σε ασθενείς με μέτριο έως έντονο πόνο στα γόνατα οφειλόμενο σε οστεοαρθρίτιδα, μπορεί να είναι αποτελεσματικός στην αντιμετώπιση του άλγους.
Δεν φαίνεται να παρουσιάζονται μείζονες παρενέργειες από την γλυκοζαμίνη και την χονδροϊτίνη αλλά επειδή αυτές οι ουσίες αποτελούν παρασκευάσματα δεν ρυθμίζονται από τον FDA (Αμερικανική επιτροπή ελέγχου φαρμάκων και τροφών) με τον ίδιο τρόπο όπως τα φάρμακα. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το περιεχόμενο και την ποιότητα αυτών των παρασκευασμάτων τα οποία πωλούνται στο εμπόριο.
Οι δερματικές αλοιφές με καψαϊκίνη, μία ουσία που παράγεται από την καυτερή πιπεριά, έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του ήπιου αρθριτικού πόνου όταν εφαρμόζονται στο δέρμα. Προκαλούν μια αίσθηση ελαφρού τσιμπήματος ή καψίματος σε περίπου μίσους από τους ασθενείς που τις χρησιμοποιούν, ενοχλήματα που συνήθως εξασθενούν με την πάροδο του χρόνου.
Παράλληλα η εφαρμογή πάγου στην περιοχή της βλάβης λίγες φορές την εβδομάδα είναι δυνατόν να βελτιώσει τον πόνο, το οίδημα και το εύρος της κινητικότητας. Η θεραπεία με πάγο είναι χρήσιμη έπειτα από δραστηριότητες, όπως η σωματική άσκηση.
Συνταγογραφούμενα ΜΣΑΦ
Εκτός των ΜΣΑΦ χωρίς συνταγογράφηση, μπορείτε να ζητήσετε από τον γιατρό σας να σας συνταγογραφήσει ΜΣΑΦ για την αντιμετώπιση του αρθριτικού πόνου και της φλεγμονής. Ορισμένα από αυτά είναι κάπως ισχυρότερα από τα αντίστοιχα ΜΣΑΦ που χορηγούνται χωρίς συνταγογράφηση, όπως για παράδειγμα η συνταγογραφούμενη ιβουπροφαίνη.
Τα συνταγογραφούμενα ΜΣΑΦ μπορούν να διατίθενται σε τοπικές ή ενέσιμες μορφές. Εκτός από την ιβουπροφένη και τη ναπροξένη, στα συνταγογραφούμενα ΜΣΑΦ ανήκουν ακόμα η δικλοφενάκη ( Cataflam, Voltaren κ.α), η ετοδολάκη , η μελοξικάμη και η πιροξικάμη (Feldene). Όπως συμβαίνει και με τα ΜΣΑΦ που χορηγούνται χωρίς συνταγογράφηση, η μακροχρόνια χρήση των συνταγογραφούμενων ΜΣΑΦ μπορεί να επιφέρει κινδύνους, όπως στομαχικό ερεθισμό και αιμορραγία.
Μία άλλη κατηγορία ΜΣΑΦ είναι αυτή που ονομάζεται Cox-2 αναστολείς. Το μοναδικό φάρμακο αυτής της κατηγορίας που κυκλοφορεί εμπορικά είναι η σελεκοξίμπη (Celebrex). Ανακουφίζει από τον πόνο όπως και τα άλλα ΜΣΑΦ. Τα Cox-2 ΜΣΑΦ επίσης ελαττώνουν την φλεγμονή. Μελέτες έχουν δείξει πως το Celebrex ενέχει μικρότερο κίνδυνο γαστρικής αιμορραγίας. Ωστόσο αυξημένη δοσολογία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο τοξικότητας.
Τα ΜΣΑΦ μπορούν να προκαλέσουν αύξηση του κινδύνου καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου ειδικότερα σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Συνταγογραφούμενα Φάρμακα: Ναρκωτικά
Μία σειρά ναρκωτικών φαρμάκων, όπως η κωδεΐνη, μπορούν να συνταγογραφηθούν ώστε να παρέχουν βοήθεια στη μείωση του πόνου της οστεοαρθρίτιδας. Αυτά χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις ασθενών που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν ή να ανεχτούν τα ΜΣΑΦ ή τα φάρμακα που περιέχουν Cox-2 αναστολείς. Σε ορισμένα περιστατικά ασθενών τα ναρκωτικά φάρμακα συνδυάζονται με παρακεταμόλη για επιπρόσθετη ανακούφιση από τον πόνο (Lonarid N, Lonalgal)
Ένα ακόμη ήπιο ναρκωτικό φάρμακο που ονομάζεται τραμαδόλη (Oxxalgan, Tramal) είναι δυνατόν επίσης να χρησιμοποιηθεί για να προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο της οστεοαρθρίτιδας σε εκείνους τους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται σε κάποια άλλη θεραπεία. Η τραμαδόλη διατίθεται και σε συνδυασμό με παρακεταμόλη (Zaldiar)
Να λαμβάνετε υπόψη σας ότι η μακροχρόνια χρήση μπορεί να οδηγήσει σε σωματική εξάρτηση. Πάντως μελέτες έχουν δείξει ότι όταν η κατανάλωση αυτών των φαρμάκων πραγματοποιείται ακριβώς σύμφωνα με τις υποδείξεις της συνταγογράφησης, αυτά θεωρούνται ασφαλή, διαχειρίζονται τον πόνο με αποτελεσματικότητα και σπάνια οδηγούν σε εθισμό.
Συνταγογραφούμενα Φάρμακα: Στεροειδή και Cymbalta
Εάν τα ΜΣΑΦ (συνταγογραφούμενα και μη) ή τα ναρκωτικά φάρμακα δεν ανακουφίζουν από τον αρθριτικό πόνο μπορείτε να σκεφτείτε άλλες συνταγογραφούμενες θεραπείες.
Τα στεροειδή μειώνουν τον πόνο ελαττώνοντας τη φλεγμονή. Για να παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο και ελάττωση της φλεγμονής, τα στεροειδή πρέπει να ενεθούν στην προσβεβλημένη περιοχή όπως για παράδειγμα τα γόνατα.
Τα στεροειδή έχουν παρενέργειες αν και όταν χορηγούνται με ένεση τοπικά συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση αυτών των παρενεργειών σε σύγκριση με τη λήψη τους από το στόμα. Ορισμένες από τις παρενέργειες που αναφέρονται περιλαμβάνουν μολύνσεις, τοπικές αιμορραγίες, δερματικό αποχρωματισμό και ρήξη του τένοντα πλησίον του σημείου της ένεσης.
Επιπλέον των συνταγογραφούμενων φαρμάκων που ήδη έχουν αναφερθεί, το αντικαταθλιπτικό Cymbalta (ντουλοξετίνη) έχει εγκριθεί από τον FDA για το χρόνιο μυοσκελετικό πόνο όπως και το χρόνιο πόνο της οστεοαρθρίτιδας.
Συνταγογραφούμενο ενέσιμο υαλουρονικό
Μία ουσία που ονομάζεται υαλουρονικό και ανευρίσκεται στο φυσιολογικό αρθρικό υγρό, βοηθά στη λίπανση και άμβλυνση των αρθρώσεων, ώστε αυτές να διατηρούν την ομαλή λειτουργία τους.
Υπάρχουν επίσης πολλές συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες για τον οστεοαρθριτικό πόνο που κυμαίνονται από τη θερμοθεραπεία, την κρυοθεραπεία, τις επιγονατίδες, τα ανορθωτικά επιθέματα υποδημάτων, την φυσικοθεραπεία, την αντιστήριξη του γόνατου ως τις βιοαναδραστικές ασκήσεις κινητικότητας όπως το tai chi, η γιόγκα και το stretching. Οι περισσότερες από αυτές εμπεριέχουν ελάχιστους ή και μηδαμινούς κινδύνους με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι πραγματοποιούνται υπό ιατρική επίβλεψη και καθοδήγηση.
Σε περίπτωση που η οστεοαρθρίτιδα φτάσει σε σημείο που σας καθιστά μη ικανούς να εκτελείτε καθημερινές δραστηριότητες που θέλετε ή και πρέπει να κάνετε χωρίς πόνο, και καμία από τις προαναφερθείσες μεθόδους ανακούφισης από τον πόνο δεν παρουσιάζει αποτελεσματικότητα, τότε ενδεχομένως να πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας άλλες επιλογές αντιμετώπισης όπως η χειρουργική επέμβαση.