Τα αντιεπιληπτικά χρησιμοποιούνται με επιτυχία για την αντιμετώπιση διαφόρων επώδυνων συνδρόμων νευροπαθητικού χαρακτήρα.
Η καρβαμαζεπίνη (TEGRETOL) είναι αντιεπιληπτικό φάρμακο το οποίο έχει πάρει έγκριση από την Αμερικανική επιτροπή φαρμάκων και τροφών (FDA) για τη θεραπεία του πόνου της νευραλγίας του τριδύμου. Η γκαμπαμπεντίνη (NEURONTIN) είναι εγκεκριμένη από τον FDA για τη θεραπεία της μεθερπητικής νευραλγίας. Η πρεγκαμπαλίνη (LYRICA) ένα νεότερο αντιεπιληπτικό φάρμακο έχει πάρει έγκριση από τον FDA για την ανακούφιση από την μεθερπητική νευραλγία, τη διαβητική νευροπάθεια και πρόσφατα από την ινομυαλγία.
Τα φάρμακα της κατηγορίας αυτής δεν προκαλούν εθισμό αλλά η διακοπή τους πρέπει να γίνεται σταδιακά και με την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού, γιατί η απότομη διακοπή είναι επικίνδυνη. Οι συνήθεις παρενέργειες των αντιεπιληπτικών είναι η νύστα, η φτωχή ισορροπία, το περιφερικό οίδημα, η ζάλη. Οι παρενέργειες είναι λιγότερο έντονες όταν γίνεται αργή αύξηση της δοσολογίας και ελαττώνονται με την πάροδο του χρόνου.
| Carbamazepine (Τegretol) | Το πιο αποτελεσματικό φάρμακο για τη νευραλγία τριδύμου. μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στο ήπαρ και να επηρεάσει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων |
| Valproic acid (Depakote®) | Χρησιμοποιείται στην κεφαλαλγία και τη νευραλγία. μπορεί να επηρεάσει τον αριθμό των αιμοπεταλίων |
| Gabapentin (Neurontin®) | Αντιμετώπιση του νευροπαθητικού πόνου. αρκετά εύκολο και ασφαλές προφίλ. Σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει διανοητική σύγχυση |
| Lamotrigine (Lamictal®) | Μπορεί να φανεί χρήσιμο σε πόνο ανθεκτικό στην καρβαμαζεπίνη. Ενδείκνυται στη νευραλγία τριδύμου και τον κεντρικό νευροπαθητικό πόνο. Μπορεί να προκαλέσει ζαλάδα, δυσκοιλιότητα, ναυτία και μειωμένη εγρήγορση. |
| Pregabalin (Lyrica®) | Βρέθηκε αποτελεσματικό στη μεθερπητική νευραλγία, τη διαβητική νευροπάθεια και πρόσφατα στην ινομυαλγία. |
| Topiramate (Topamax®) | Γενικά είναι καλά ανεκτό φάρμακο. Μερικές φορές προκαλεί σύγχυση, ζαλάδα, κόπωση και διαταραχές συντονισμού και συγκέντρωσης. Πιθανά χρήσιμο στη θεραπεία του νευροπαθητικού και του αγόμενου με το συμπαθητικό πόνου. Μπορεί να προκαλέσει απώλεια όρεξης, απώλεια βάρους, παράξενες αισθήσεις και τάση αυτοκτονίας. |
| Levetiracetam (Keppra®) | Πιθανά χρήσιμο στον νευροπαθητικό πόνο |
| Oxcarbazepine (Trileptal®) | Χρησιμοποιείται στο νευροπαθητικό πόνο και ιδίως στη νευραλγία τριδύμου αντί της carbamazepine, από την οποία παρουσιάζει λιγότερες παρενέργειες. |
ΓΚΑΜΠΑΠΕΝΤΙΝΗ (Neurontin)
Συνήθεις παρενέργειες του φαρμάκου είναι η ελαφρά καταστολή, η ζάλη και ο πονοκέφαλος. Πιο σπάνιες παρενέργειες που περιγράφονται είναι η αύξηση του βάρους, η κατακράτηση υγρών, πόνος στην κοιλιά και ναυτία.
Χορηγείται τρεις φορές την ημέρα και η αύξηση της δόσης γίνεται σταδιακά σε διάστημα αρκετών ημερών ή και εβδομάδων. Η μέγιστη επιτρεπόμενη δόση στη Μεγάλη Βρετανία είναι 1800mg, ενώ στις ΗΠΑ συχνά χρησιμοποιούνται δόσεις που κυμαίνονται από 2400-3600mg ημερησίως. Το φάρμακο συσσωρεύεται σε περίπτωση έκπτωσης της νεφρικής λειτουργίας και σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται μικρότερη δόση και πιο προσεκτική παρακολούθηση τους ασθενούς.
| Φυσιολογική Νεφρική Λειτουργία | |||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΜΕΣΗΜΕΡΙ | ΒΡΑΔΥ |
| ΒΗΜΑ 1 | – | – | 300 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 300 mg | – | 300 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | 300 mg | 300 mg | 300 mg |
| ΒΗΜΑ 4 | 300 mg | 300 mg | 600 mg |
| ΒΗΜΑ 5 | 600 mg | 300 mg | 600 mg |
| ΒΗΜΑ 6 | 600 mg | 600 mg | 600 mg |
Κάθε βήμα μπορεί να έχει διάρκεια 3-7 ημέρες ανάλογα με τις παρενέργειες που εμφανίζονται.
| Επηρεασμένη Νεφρική Λειτουργία | |||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΜΕΣΗΜΕΡΙ | ΒΡΑΔΥ |
| ΒΗΜΑ 1 | – | – | 100 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 100 mg | – | 100 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | 100 mg | 100 mg | 100 mg |
| ΒΗΜΑ 4 | 100 mg | 100 mg | 200 mg |
| ΒΗΜΑ 5 | 200 mg | 100 mg | 200 mg |
| ΒΗΜΑ 6 | 200 mg | 200 mg | 200 mg |
Οι δόσεις αυτές μπορεί να αυξομειωθούν ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς στην θεραπεία και την πιθανή εμφάνιση παρενεργειών
ΠΡΕΓΚΑΜΠΑΛΙΝΗ (Lyrica)
Η πρεγκαμπαλίνη δρά σε ειδικούς τύπους διαύλων ασβεστίου και έχει πιο ισχυρή δράση σε αυτά τα κανάλια από την γκαμπαπεντίνη. Έχει προβλεπόμενη απορρόφηση από το έντερο, ταχεία έναρξη δράσης και παρουσιάζει πιο σταθερό προφίλ δόσης από ασθενή σε ασθενή. Φαίνεται να ανακουφίζει απ[ο το νευροπαθητικό πόνο ακόμη και με την αρχική δόση των 150mg την ημέρα.
Εάν χρειαστεί η δόση μπορεί να αυξηθεί σταδιακά έως τα 600mg την ημέρα.
Το 98% του φαρμάκου απεκκρίνεται στα ούρα και γι αυτό η δόση πρέπει να ελαττώνεται σε ηλικιωμένους ασθενείς και σε αυτούς με ελαττωμένη νεφρική λειτουργία.
Έχει παρατηρηθεί μια θετική δράση που αφορά την διευκόλυνση του ύπνου που μοιάζει με αυτή της χαμηλής δόσης της αμιτρυπτιλλίνης. Συνήθως χορηγείται δυο φορές την ημέρα. Οι συνήθεις παρενέργειες που παρατηρούνται από τη λήψη του φαρμάκου είναι ζάλη, νύστα και κατακράτηση υγρών.
| Φυσιολογική Νεφρική Λειτουργία | ||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΒΡΑΔΥ |
| ΒΗΜΑ 1 | 75 mg | 75 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 150 mg | 150 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | 300 mg | 300 mg |
- Το βήμα 1 είναι η δοσολογία έναρξης.
- Το βήμα 2 ακολουθεί, αν χρειαστεί μετά από 3-4 ημέρες.
- Το βήμα 3 ακολουθεί μετά από 7 ημέρες.
| Επηρεασμένη Νεφρική Λειτουργία | ||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΒΡΑΔΥ |
| ΒΗΜΑ 1 | 25 mg | 25 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 50 mg | 50 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | 75 mg | 75 mg |
Οι δόσεις αυτές μπορεί να αυξομειωθούν ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς στην θεραπεία και την πιθανή εμφάνιση παρενεργειών
ΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΚΑΜΠΑΠΕΝΤΙΝΗ ΣΤΗΝ ΠΡΕΓΚΑΜΠΑΛΙΝΗ
Ακολουθούν προτεινόμενα σχήματα για την αλλαγή από την γκαμπαπεντίνη στην πρεγκαμπαλίνη. Κάθε βήμα μπορεί να διαρκεί από 3-7 ημέρες. Οι δόσεις αυτές μπορεί να αυξομειωθούν ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς στην θεραπεία και την πιθανή εμφάνιση παρενεργειών. Εάν παρατηρηθεί υπερβολική νύστα τότε συνιστάται πιο γρήγορη ελάττωση της δόσης της γκαμπαπεντίνης.
| Αλλαγή από την Γκαμπαπεντίνη 2400 mg / ημέρα στην Πρεγκαμπαλίνη 600 mg / ημέρα στην Πρεγκαμπαλίνη | ||||||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΜΕΣΗΜΕΡΙ | ΒΡΑΔΥ | |||
| ΦΑΡΜΑΚΟ | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab |
| ΒΗΜΑ 0 | 900 mg | – | 600 mg | – | 900 mg | – |
| ΒΗΜΑ 1 | 600 mg | 75 mg | 600 mg | – | 600 mg | 75 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 300 mg | 150 mg | 300 mg | – | 300 mg | 150 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | – | 300 mg | – | – | – | 300 mg |
| Αλλαγή από την Γκαμπαπεντίνη 1800 mg / ημέρα στην Πρεγκαμπαλίνη 600 mg / ημέρα | ||||||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΜΕΣΗΜΕΡΙ | ΒΡΑΔΥ | |||
| ΦΑΡΜΑΚΟ | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab |
| ΒΗΜΑ 0 | 600 mg | – | 600 mg | – | 600 mg | – |
| ΒΗΜΑ 1 | 300 mg | 100 mg | 300 mg | – | 600 mg | 100 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | 300 mg | 200 mg | – | – | 300 mg | 200 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | – | 300 mg | – | – | – | 300 mg |
| Αλλαγή από την Γκαμπαπεντίνη 900 mg / ημέρα στην Πρεγκαμπαλίνη 300 mg / ημέρα | ||||||
| ΩΡΑ | ΠΡΩΙ | ΜΕΣΗΜΕΡΙ | ΒΡΑΔΥ | |||
| ΦΑΡΜΑΚΟ | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab | Gaba | Pregab |
| ΒΗΜΑ 0 | 300 mg | – | 300 mg | – | 300 mg | – |
| ΒΗΜΑ 1 | 300 mg | 50 mg | – | – | 300 mg | 50 mg |
| ΒΗΜΑ 2 | – | 100 mg | – | – | 300 mg | 100 mg |
| ΒΗΜΑ 3 | – | 150 mg | – | – | – | 150 mg |
ΚΑΡΒΑΜΑΖΕΠΙΝΗ (Tegretol)
Η Καρβαμαζεπίνη (Tegretol) έχει χρήσιμες ιδιότητες σταθεροποίησης της μεμβράνης. Είναι απαραίτητη η σταδιακή αύξηση της δόσης ανά 100mg την ημέρα. Η συνήθης δόση ενήλικα είναι 200mg τρεις φορές την ημέρα. Δόσεις πάνω από 600 mg την ημέρα είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν υπνηλία και αταξία. Στους ηλικιωμένους η συνήθης δόση είναι 100mg δύο φορές την ημέρα